İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük ekonomik sarsıntıyı yaşayan dünya ekonomisi, koronavirüs salgını nedeniyle 2020’ye büyük bir küçülmeyle geride bıraktı. Kovid-19 salgını küresel büyüme tahmininin ters yüz etti. Salgına karşı alınan kısıtlayıcı tedbirler, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere dünya genelinde derin ekonomik yaralar açtı. Yüzde 3,5 ve yüzde 4 arasında büyümesi beklenen küresel ekonomi yüzde 4,3 oranında küçüldü.

Büyük tecrit yılında büyüme başarısı gösteren Türkiye ve Çin’in dışında gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin büyüme hayallerine adeta virüs bulaştı. 2020’nin başında Çin’de ortaya çıkan, ardından da ABD ve Avrupa ülkelerine sıçrayan kovid-19 virüsü aylar içinde dünyanın tamamına yayıldı.

DESTEK VE TEŞVİKLER KÜÇÜLMEYİ ÖNLEYEMEDİ

Türkiye’de 11 Mart 2020’de ilk vakasına rastlanan koronavirüs salgını küresel bir etki alanına ulaşınca, ülkeler içlerine kapandı. Havacılık, turizm ve lojistik başta olmak üzere birçok sektörde adeta yaprak kımıldayamaz hale gelince, şirketler büyük zararlar yazdı. Hükümetlerin devreye aldığı destek ve teşvik paketleri ile merkez bankalarının yaptığı karşılıksız para basmalar, küresel ekonomiyi küçülmekten kurtaramadı.

ÇİN YÜZDE 2,3 BÜYÜDÜ

Dünyanın tamamına yakını pandemi yılını küçülerek kapattı. Çin ve Türkiye’nin de aralarında olduğu birkaç ülke hariç, dünyanın geri kalanı daraldı. ABD, Japonya, İngiltere, Almanya gibi gelişmiş ülke ekonomileri büyük daralmalarla sarsıldı. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi ve öldürücü hastalığın ilk görüldüğü Çin, geçen yılı yüzde 2,3’yük büyümeyle kapatmayı başardı. İlk çeyrekte sarsılsa da ardından gösterdiği hızlı toparlanmayla Çin, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında en yüksek büyüyen ekonomi oldu.

TÜRKİYE DESTAN YAZDI

G20 ülkeleri arasında Türkiye, Çin’in ardından en büyük büyümeyi yakalayan ikinci ülke oldu. Yarın açıklanması beklenen Türkiye’nin 2020 dördüncü çeyrek ve yılın tamamına ilişkin veriler yarın TÜİK tarafından açıklanacak. Türkiye’nin 2020 büyümesinin yüzde 2 civarında olması bekleniyor. Geçen yılın birinci çeyrekte yüzde 4,5 büyüyen Türkiye ekonomisi, ikinci çeyrekte yüzde 9,9 küçülmenin ardından üçüncü çeyrekte yüzde 6,7 büyüme kaydetmişti. Yılın son çeyreğinde de kapasite kullanım oranları, sanayi üretim endeksi gibi önemli verilerin güçlü gelmesi, Türkiye’nin büyümeyi yüzde 2 civarında büyümesine kesin gözüyle bakılıyor.

DEV EKONOMİLER DARALDI

Dünyanın en büyük ekonomisine sahip ABD bile, Kovid-19 salgınının yıkıcı etkisinden kurtulamadı ve geçen yıl yüzde 3,6 küçüldü. Japonya tarihinin ikinci büyük daralmasını yaşandı. Japonya’nın geçen yıl yaşadığı yüzde 4,8’lik küçülme, 1955’ten beri en büyük daralma olarak kayda geçti. Benzer bir yıkıcı tablo İngiltere’de yaşandı. 311 yılın en sert daralmasını yaşayan İngiltere ekonomisi, 1709’dan bu yana en sert daralmayı yaşayarak yüzde 9,9 küçüldü. Yüzde 2 küçülen Endonezya ve yüzde 5,6 küçülen Malezya ekonomileri 1998’den bu yana ilk kez daraldı.

KRİZİN EN DERİN HALİNİ AVRUPA YAŞADI

• Son yıllarda ekonomik performansı iyice zayıflayan Avrupa ülkeleri, salgında kötü sınav verenlerin başında geldi. Sağlık alt yapılarının yetersizliği, Avrupa’ya pahalıya mal oldu. AB ekonomisi 2020’de yüzde 6,4, Avro Bölgesi ise yüzde 6,8 küçüldü. Avrupa’nın lokomotif ülkesi Almanya’da ekonomi yüzde 5 küçülerek, 10 yıldır aralıksız büyümeye son verdi. Fransa ekonomisi yüzde 9,8 civarında küçülürken; İspanya yüzde 11, İtalya yüzde 8,8 daraldı.

G20 ÜLKELERİNİN 2020 PERFORMANSI

Çin + 2,3

Türkiye + 2*

Güney Kore - 1,2

Avustralya - 3

Rusya - 3,1

ABD - 3,6

Suudi Arabistan - 4,1

Brezilya - 4,5

Japonya - 4,8

Almanya - 5

Endonezya - 5,6

Kanada - 7,1

Güney Afrika - 7,2

Meksika - 9

İngiltere - 9,9

Hindistan - 9,6

Fransa - 9,8

İtalya - 8,8

İspanya - 11

Arjantin - 11

Avrupa Birliği - 6,4

Gelişen ülkeler - 2,6

BRİCS - 1,1

Dünya - 4,3