Türkiye’de, son dönemde enerji ithalatında önemli bir gelişme yaşanıyor. BOTAŞ, iki farklı yöntemle doğal gaz ithalatı yapıyor. Rusya, İran ve Azerbaycan’dan boru hatları üzerinden uzun dönemli sözleşmelerle doğal gaz satın alınıyor. ABD, Katar, Cezayir ve Nijerya’dan da LNG ithal ediyor. BOTAŞ, özellikle (dönemsel kontratlar yapmadan) spot olarak adlandırılan piyasadan (uygun kargo ve fiyat bulması durumunda) ciddi miktarda LNG alıyor.
Sözleşmelere göre boru hatları (Rusya, İran, Azerbaycan) üzerinden gelen gazın fiyatı, petrol ve türevlerinde yaşanan harekete göre üçer aylık dönemler halinde güncelleniyor. Rusya’dan ithal edilen her 1000 metreküp gazın fiyatı halen 230 dolar düzeyinde seyrediyor.
Buna karşılık LNG fiyatının, spot piyasada (her 1000 metreküp) 80-90 dolar arasında değiştiği ifade ediliyor. BOTAŞ, bu nedenle 2018 yılından bu yana LNG ithalatını kademe kademe artırdı. 2018’de toplam gaz ithalatı içinde yüzde 20 olan LNG’nin payının, 2019’da yüzde 28’e, 2020’nin ilk Milanobet 4 ayında yüzde 44’e yükseldi.
ABD’NİN PAYI
Ocak-nisan döneminde ithal edilen LNG kargoları içinde ABD’nin payı yüzde 40’a ulaştı. İzleyen aylarda daha da artması bekleniyor. Bu oranın yüzde 45-50’lere çıkması olası görülüyor.
Buna karşılık Rusya’dan ithal edilen boru gazının miktarı sert biçimde düştü. Rusya’dan 2019 yılı mart ayında 1.4 milyar metreküp gaz ithal edildi. Bu yıl mart ayında yalnızca 210 milyon metreküp gaz alındı.
ABD İLE LNG FORUMU
Türkiye ve ABD, LNG alış-verişini genişletip derinleştirecek ve ticaret hacmini artıracak yeni bir adım atmaya hazırlanıyor.
İki ülke, “1. Türkiye–ABD LNG Forumu”nu gerçekleştirmek üzere görüşmelere başladı. Türkiye ve ABD, söz konusu forumu geçen yılın son aylarında (kasımda) yapmayı planladı. Ancak, değişik nedenlerle bu proje hayata geçirilemedi. Türkiye ve ABD’nin, koronavirüs salgını engelinin de aşılmasının ardından bu forumu yapabileceği ifade ediliyor. Söz konusu forumun, bu alanda işbirliği süreçlerini desteklemesi hedefleniyor.