Türkiye'nin ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu 'İmece'nin son montajı; Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu tarafından yapıldı. Testlerin başarıyla tamamlanmasının ardından son üretim aşamasına geçilecek gözlem uydusunun gelecek yıl uzaya fırlatılması planlanıyor.
Bakan Varank'ın ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıda, TÜBİTAK Uzay'ın yürüttüğü yerli ve milli uydu projelerin son durumu masaya yatırıldı. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii'ndeki (TUSAŞ) toplantıya Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, ASELSAN Başkanı Haluk Güngör, Türksat Genel Müdürü Cenk Şen ve diğer kurum ve kuruluş temsilcileri katıldı. Toplantıda, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü yetkililerince faaliyetlere ilişkin sunum yapıldı.
SON MONTAJ BAKANLARDAN
Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6A ile Türkiye'nin ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu 'İmece'nin üretimindeki son durumun değerlendirildiği toplantının ardından TUSAŞ Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi'ne geçildi. İmece Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli montaj ve entegrasyon faaliyetlerinin gerçekleştirildiği alanda incelemelerde bulunan bakanlar Varank, Akar ve Karaismailoğlu, Türkiye'nin ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu 'İmece'nin son montajını yaptı. 'İmece'yi yapılacak testlere hazır hale getiren bakanlar, uydunun fırlatılacağı tarihe kadar olan süreçler hakkında bilgi aldı. Uydunun son parçalarını monte eden bakanlar, TUSAŞ'ta yaşanan bu tarihi anları hatıra fotoğrafı ile ölümsüzleştirdi.
VARANK: ISIL YAPISAL TESTLERİNE BAŞLAYACAĞIZ
Son montajın ardından açıklamalarda bulunan Bakan Varank, Türkiye'nin uzay alanında tasarımını yapıp geliştirdiği yerli ve milli projelerin son durumuna ilişkin bilgi alarak çalışmaları yerinde gördüklerini belirtti. Çalışmaların planlamalara uygun şekilde devam ettiğini kaydeden Varank, şöyle konuştu: "Milli Savunma Bakanlığı'mızın ihtiyaçları doğrultusunda yerli ve milli olarak TÜBİTAK Uzay'ın diğer paydaşlarımızla beraber geliştirdiği İmece uydusunun ısıl yapısal testlerine başlayacağız. Son montaja bakan arkadaşlarımızla birlikte biz de eşlik ettik, ufak bir katkımız oldu. Buradaki testler inşallah eylül ayına kadar başarıyla neticelendirilirse bundan sonraki aşamada 2021 yılında uzaya fırlatılacak şekilde İmece gözlem uydumuzun son üretimin aşamasına geçmiş olacağız. Uydumuzu inşallah 2021 yılında başarıyla uzaya fırlatmak istiyoruz. Bunun yanı sıra tasarımından üretimine kadar yerli ve milli imkanlarla gerçekleştirilen haberleşme uydumuz Türksat 6A'da da Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'mız bizim paydaşımız. İnşallah o haberleşme uydusunu da 2022'de uzaya fırlatacak şekilde geldiğimiz aşamaları arkadaşlarımızdan dinledik."Uzay alanındaki çalışmaların çok önemli ve değerli olduğunu belirten Varank, "Uzay alanında kazandığınız kabiliyetleri sanayiinin ve teknolojinin birçok alanına yayabiliyorsunuz. Bugün Türkiye'nin kendi uydusunu üretebiliyor olması, bu kabiliyetleri kazanmış olması gerçekten çok değerli. İnşallah bu uydularımızı uzayda da göreceğiz ve başarıyla bunları ülkemizin imkanları için kullanacağız" dedi.
AKAR: TSK'YA BÜYÜK KATKI SAĞLAYACAK
Milli Savunma Bakanı Akar da "Cumhurbaşkanı'mız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatları doğrultusunda, teşvik ve destekleriyle yerli İmajbet ve milli savunma sanayiimizde çok önemli gelişmeler kaydedilmektedir" diye konuştu.Gerek yazılım gerekse donanım konusunda önemli çalışmaların yapıldığını vurgulayan Akar, "Silahlı Kuvvetler'imizin ihtiyaçları da büyük ölçüde yerli ve milli olarak karşılanmaktadır. Yerlilik ve millilik oranının yüzde 70'lere varması bizler için büyük bir gurur ve övünç kaynağıdır. Önümüzdeki günlerde bu çalışmaların meyvelerinin Silahlı Kuvvetlerimizin vazifesini yapmasına çok büyük katkılar sağlayacağını da belirtmek istiyorum. Bu konudaki gelişmelerin önümüzdeki günlerde çok değişik alanlarda, çok değişik şekillerde, çok değişik boyutlarda devam edeceğini, bu sayede ülkemizin, milletimizin güvenliği, savunması bakımından Silahlı Kuvvetler'in ihtiyaçlarının da çok rahat şekilde, kimseye muhtaç olmadan karşılanmasının gururunu ve rahatlığını yaşayacağız" diye konuştu.
KARAİSMAİLOĞLU: ÜLKEMİZE GURUR VEREN VİZYON PROJELER
Bakan Karaismailoğlu ise projede çalışanları tebrik ederek, "Yerli ve milli uydularımız inşallah gelişen, büyüyen Türkiye'nin altyapısında önemli yer alacak. Bunlar ülkemize gurur veren, vizyon projelerdir. İnşallah daha güzel projelerde arkadaşlarımızla beraber olacağız. Her zaman onların arkasındayız" dedi.
UZAY ŞARTLARINDA TEST EDİLECEK
Son montajının tamamlandığını belirten İmece Uydusu Yöneticisi Emir Serdar Aras da "İmece uydusu bundan sonra uzay ortamında simüle edilecek şekilde test edilecek. İlk önce vakum ortamında ısıl koşullara dayanımı test edilecek. Daha sonra da uzay aracı üzerindeki titreşim dünya üzerinde test edilecek. Böylece ısıl yapısal testleri 2020 yılının eylül ayına kadar tamamlanmış olacak. Bundan sonra imece uydusunun uçuş modelinin montaj faaliyetlerine başlamış olacağız. Şu anda ısıl vakum odasının önündeyiz. İmece uydusu ısıl vakum odasında son montaj faaliyetleri bakanlarımızın katılımıyla tamamlandı. Arkada görülen çember ısıl vakum odası. Uydunun içerisine sokulup uzay ortamında vakum ortamına alınarak sıcak ve soğuk döngüler yapılarak uzay şartlarına dayanımı ısıl açıdan test edilmiş olacak" diye konuştu.
SALGINA RAĞMEN BAŞARIYLA TAMAMLANDI
TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen İmece Uydusunun Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli (IYYM) montaj entegrasyon faaliyetleri Ocak 2020'de başladı. Çalışmalar, içinde bulunulan salgın hastalık şartlarına rağmen 4 ay gibi kısa bir sürede başarıyla tamamlandı. Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli bu aşamadan sonra 3 ay boyunca zorlu çevresel testlere tabi tutulacak ve uzay şartlarına uyumluluğu test edilecek.
SİVİL VE ASKERİ İHTİYAÇLAR KARŞILANACAK
Ocak 2017'de başlatılan İmece Projesi ile Türkiye'nin askeri ve sivil yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyaçlarını karşılamak üzere metre altı çözünürlüklü İmece Yer Gözlem Uydusunun geliştirilmesi amaçlandı. Azami ölçüde yerli ve milli imkanlar kullanılarak geliştirilen metre altı kameranın uydu platformunda kullanılması ile birlikte Türkiye'nin sivil ve askeri yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyacının yerli kaynaklarla karşılanmasına yönelik önemli bir adım atılmış oldu. Proje kapsamında; Yüksek Çözünürlüklü Elektro-Optik Kamera'ya ek olarak, kritik ekipmanlar, yazılımlar ve ilgili teknolojiler milli imkanlarla geliştiriliyor.
ÖNCE TEST SONRA MONTAJ
'İmece' uydusu bundan sonra uzay ortamı simüle edilecek şekilde test edilecek. İlk olarak vakum ortamında ısıl koşullara dayanımı test edilecek uydunun, daha sonra da uzay aracı üzerindeki titreşim testi gerçekleştirilecek. Isıl yapısal yeterlilik testlerini eylülde tamamlayacak İmece uydusunun bundan sonra da uçuş modelinin montajı yapılacak.
BAKANLAR 'GÖKBEY' KOKPİTİNDE
Bakanlar, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii'ndeki faaliyetlere yönelik de incelemelerde bulundu. TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil'den çalışmalara ilişkin aldıkları brifingin ardından Milli Savunma Bakanı Akar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, uçuş işlemleri hangarlarını ziyaret etti. F-16'nın kritik sistemlerinin millileştirilmesi projesi ile Hava Platformunda Uzaktan Elektronik Destek/Elektronik Taarruz Kabiliyeti (Hava Soj) Projesi'nde kullanılacak uçaklarda incelemelerde bulunan bakanlar, daha sonra yerli imkanlarla geliştirilip üretilen ilk genel maksat helikopteri 'Gökbey'in yanına gitti. Bakanlar, çalışmalara ilişkin Kotil'den bilgi aldı ve helikopterin kokpitinde hatıra fotoğrafı çektirdi.