Orta Doğu ülkelerinde zengin ailelerin ve devlet yöneticilerinin önemli konuklarını ağırladıkları sofraları süsleyen firiğin hasadına başlandı. Meşakkatli ve uzun yolculuğun ardından sofralara ulaşan firik, lezzetinin yanı sıra sağlığa faydası nedeniyle Avrupa ve Amerika'da da tüketiliyor.

Güneydoğu Anadolu'nun tahıl ambarı olarak bilinen ve Türkiye'nin en kaliteli makarnalık sert buğdayından yapılan firiğin hasadına başlandı. Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaygın olarak tüketilen firik, İran, Irak, Suudi Arabistan, Tunus gibi onlarca Orta Doğu ülkelerinde yerel ve merkezi devlet yöneticileri ile zengin ailelerin önemli konuklarını ağırladığı sofraları da süslüyor. Kuzu, oğlak, hindi ve tavuk eti ile pilavı yapılan firik, diyabet hastaları ve gelişim çağındaki çocuklara faydası nedeniyle ABD, Kanada, Almanya, Hollanda, Fransa ve İngiltere gibi ülkelerde de tanınmaya başladı. Lezzeti ve sağlığa faydaları nedeniyle dünyada tanınmaya başlayan firik, önemli hububat ve kuru bakliyat firmaları tarafından ABD ve Avrupa'da da satışa sunulmaya başlandı.

En zahmetli lezzet

Lezzeti ve sağlığı ile bilinen firik, oldukça meşakkatli ve uzun yolculuğun ardından sofralara ulaşıyor. Makarnalık ekilen ve tarladaki sert buğdayın başakları olgunlaşma zamanından önceki dönemde yani firiklik yeşil buğday başakları saplarıyla birlikte traktöre takılan özel aletle biçiliyor. Biçilen sert buğdaylar suyunun çekilebilmesi amacıyla kendi sapi ile birlikte kuruması için tarlaya serilerek, bir gün boyunca güneşin altında bırakılıyor.

Kurutulan ve suyu çekilen buğdaylar tarım işçileri tarafından bir araya toplanarak, küçük harmanlar oluşturuluyor. Oluşturulan küçük harmanlar ise firiklik sert buğdayların başakları sapları ile birlikte firik kıvamına gelene kadar hafif ateşte kontrollü olarak yakılıyor. Ütülme işleminin ardından ise küçük harmanlar soğuması için bulunduğu yerde karıştırılarak dağıtılarak soğumaya bırakılır. Bir gün de soğuması için bekletilen buğday başaklarının firik tanelerinden ayrılması için saman patozu makinesi ve biçerdöverlerle çekilerek ayıklama işlemi yapılır. Ayıklanan ve bir araya toplanan firik taneleri, sofralara uzanan yolculuğuna hazır hale getirilebilmesi için torbalanır. Torbalanan firikler komisyonculara ve firmalara satılmak üzere Gaziantep'e götürülür. Firik torbaları, Orta Doğu ülkelerinden gelen tüccarlara ve Amerika ile Avrupa ülkelerine satılarak, bu sofralarda tüketilmek üzere kıtalar arası yolculuğa çıkar.

Firik Pilavı Tarifi (Gaziantep)

Hem bölge hem de ülke ekonomisine katkı sağlıyor

Araban Ziraat Odası Başkanı Hasan Altun, firiğin tarladan sofraya olan zorlu yolculuğunun ardından hem bölge ekonomisine hem de ülke ekonomisine katkı sağladığını belirterek, "Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin tahıl ambarı olarak bilinen ve Türkiye’nin en kaliteli makarnalık sert buğdayının üretildiği Araban Ovası’nda yapılan firik ilçenin iklim şartlarının uygunluğu sebebiyle en kaliteli ve lezzetli firik sadece Araban ilçesinde yetişen makarnalık sert buğdaydan yapılır. Özellikle Arap ülkelerine ve yurt geneline yapılan satıştan elde edilen gelir ile hem ülke, hem bölge, hem de ilçe ekonomisine önemli katkı sağlıyor’’ dedi.

Araban Ovası'nda yaklaşık 4 bin dönüm civarında alanda firik yapımına başlandığını da belirten Altun, bir dönüm tarlada 350 kilogram firik alındığını, toplamda ise bin 400 ton civarında rekolte beklediklerini kaydetti.

Firik Pilavı nasıl yapılır?

Malzemeler

• 1 kg kemikli et,
• 1 su bardağı nohut,
• 2 su bardağı firik,
• 1 su bardağı bulgur,
• 100 gr sade yağ veya tereyağı,
• tuz,
• karabiber,
• kırmızı pulbiber.

Firik pilavı nasıl hazırlanır?

Nohutlar akşamdan veya bir iki saat evvelden bir tencereye alınır ve üzerine bolca su eklenerek ıslatılır. Kemikli et yıkanır nohutun suyu dökülüp yıkanır ve yeterince su ile düdüklü tencerede kaynamaya bırakılır. Fakat kaynamaya başlamadan üzerinde biriken köpükler kevgirle bir tabağa alınıp atılır. Sonra düdüklünün ağzı kapatılır, düdüğü yukarı çıkınca kemikli et içinden alınarak kemiklerden ayrılır ve irice parçalara ayrılır. Nohut et suyundan süzülerek bir tabağa alınır. Et suyu süzgeçten geçirilir ve içinde kemik kırıntısı olmamasına dikkat edilir. Daha sonra firik eğer taşlı ise geniş iki kap yardımı ile bol su işine alınarak önce birinci kapta elle karıştırılarak yıkanır üzerine çıkan saplar giderilir. Sonrada bir kaptan diğer kapa yavaş yavaş suyu ile birlikte aktarılarak tencerenin dibine taşların çökmesi sağlanır bu işlem birkaç defa tekrarlanır en son da taşlar atılır. Pilavın yapılacağı tencereye yaklaşık 8 su bardağı su ve et suyu karışık olarak konulur (4 et suyu, 4 su) ve kaynamaya alınır. Kaynayınca içine yıkanmış firik, bulgur ve daha evvelden haşlanmış nohut eklenir. Tuz ve kırmızı pul biber ilavesi ile önce hızlı ateşte sonrada kısık ateşte suyunu çekene kadar, firik yumuşayana kadar pişirilir. (Firiğin suyunu ayarlamak belki zor olabilir her firik aynı pirinç gibi ayrı su çekme kapasitesi vardır, daha az su konulup eksildikçe kaynar su eklemek belki de firik pilavını ayarlamaya yardımcı olacaktır veya firik pişmiş ve hala içinde suyu olunca ağzı açık olarak pişirmek suyunun daha çabuk buharlaşıp yok olmasını sağlayacaktır.) Firik pilavı pişince, 50 gr. tereyağı tavaya alınır ısıtılıp içine karabiber eklenerek hafif kızartılarak pilavın üzerine aktarılır ve pilavın kapağı kapatılarak dinlendirilir. Tavaya geride kalan 50 gr. yağ ve etler alınır, tuz ve karabiber eklenerek kavrulur ve tabağa aldığınız Firik pilavının üzerine etler alınarak servis yapılır