çekmek isteyen kişiler daha erken emekli olabilmenin yollarını ararlar. Askerlik borçlanması erkek sigortalılar için emekliliği öne çekmenin yöntemi olabilir. Bu bağlamda emeklilik hesapları yapılırken ödediğiniz primler çok önemli. Bu primlerin hangi kurumdan yapıldığı da emeklilik tarihiniz açısından önem arz ediyor. Bağ- Kur, SSK ve Emekli Sandığı kurumlarının birden fazlasında çalışması bulunanlar için seçim yaparken devreye son 3.5 yıl yani 1261 gün giriyor. Aynı zamanda 8 yıl erken emekli olma şansınızda bulunuyor.
EMEKLİ OLMAK İSTEYENLERE FIRSAT! 8 YIL ERKEN EMEKLİ NASIL OLUNUR?
4 Ekim 2000'den önce 'bir gün dahi' Bağ-Kur tescili olan esnaf, 20 Nisan 1982'ye kadar tescilini geriye götürebilir. Yeter ki sigorta tescili olduktan sonraki dönemlerle ilgili vergi kaydı veya şirket ortaklığı olsun. Oda kaydı olanlar da sigortasını 22 Mart 1985'e kadar çekebilir. 4 Ekim 2000'den sonra Bağ-Kur tescili olanlar 2000 öncesi işletilemiyor. 2000'den önce esnaf olduğu halde, 4 Ekim 2000'e kadar Bağ-Kur'a kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigorta hak ve yükümlülüğü, 4 Ekim 2000'den itibaren başlatılıyor.
1 Ekim 2008'den önce Bağ-Kur tescili olanlar da 4 Ekim 2000'e kadarki sürede vergi mükellefi veya odaya kayıtlı ise Bağ-Kur'unu geriye götürebilir. Bağ-Kur'u silinmişse de aktif hale getirilebilir. Bu tarihlerde tescil yaptırmayanlar için ise son şans 1 Ekim 2008.Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, konuyla ilgili yaptığı açıklamada emeklilik yaşı gelen ancak 2000 yılından önce Bağ-Kur'a kayıt yaptırmayan esnafın oda ve vergi kayıtlarının dikkate alınmasını istedi.
Çok sayıda esnafın, daha önce sağlanan geriye dönük borçlanma imkanından ekonomik sorunları nedeniyle faydalanamadığını belirten Palandöken, şunları kaydetti:"Esnafın gözü kulağı, vergi ve oda kaydı dikkate alınarak geriye dönük borçlanma hakkı sağlayacak yeni bir yasal düzenlemede.
YAŞTAN EMEKLİLİK
Kısmi emeklilik olarak bilinen yaştan emekli olabilmek için belirli bir prim gününün, sigortalılık süresinin ve yaşın doldurulması gerekmektedir. 3600, 4500 ve 5400 prim günü ile yaştan (takvim.com.tr) emekli olabilirsiniz. İlk sigorta başlangıç tarihinden itibaren 15 yıl ve 3600 günü tamamlamış olanlar için yaş şartları şöyledir;
– 24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler 56 yaşında,
– 24.05.2005-23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler 57 yaşında,
– 3.24.05.2008-23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler 58 yaşında,
– 24.05.2011-23.05.2014 tarihleri arasında yerine getirenler 59 yaşında,
– 24.05.2014 tarihinden sonra yerine getirenler 60 yaşında.
Kadınlarda ise;
– 24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler 52 yaşında,
– 24.05.2005-23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler 54 yaşında,
– 3.24.05.2008-23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler 56 yaşında,
– 24.05.2011 tarihinden sonra yerine getirenler 58 yaşında emekli olabiliyor.
EVLAT EDİNMİŞ KADINLARIN BORÇLANMASI
Evlat edinen kadınlar da doğum borçlanması yaparak erken emekli olabiliyor. Sigortalı olarak çalışan kadınlar 2 yaşından küçük olmak şartıyla evlat edindikleri çocuklar üzerinden erken emeklilik hakkına sahip olabiliyorlar. Borçlanma çocukların evlat edinildiği tarihten itibaren başlıyor.
Diğer şekilde ise yine doğum yaptıktan sonra çocuğunu başka bir aileye veren kadınlar da doğum borçlanması yapabiliyorlar. Çocuğunu başka ailelere evlatlık olarak veren kadınların doğum borçlanma süresi ise yalnızca 6 ay olarak belirlenmiştir.
ENGELLİ ÇOCUK SAHİBİ OLANLAR
Sürekli olarak başkasının bakımına muhtaç olan ve ağır bir engeli bulunan çocukların anneleri erken emeklilikten yaralanabiliyor. Engelli çocuğu olan kadınların çalışma günleri 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 1.25 gün olarak hesaplanıyor. Böylelikle emeklilik yaşı da daha erkene çekiliyor.
Ayrıca bu tarihten itibaren prim gün sayılarının da dörtte biri indirilmiş oluyor. Bu yasadan yararlanabilmek için erken emeklilik için başvuracak kadınların çocuklarının engellik durumunu gerekiyor ve tüm çalışan kadınlar yararlanabiliyor.
YAŞ VE PRİM GÜN SAYISININ BELİRLENMESİNDE ÖNEMLİ
Şu anki mevzuat uyarınca 18 yaş öncesi sigortalı olarak gösterilenlerin giriş tarihi 18 yaşa girdikleri gün olarak belirleniyor. Dolayısıyla süre bakımından sağlayacağı bir avantaj yok. Ancak 18 yaşından önce sigortalı olunan tarih, emeklilik için gerekli yaş ve prim ödeme gün sayısının belirlenmesinde önemli. Bu açıdan 18 yaşından önce sigortalı olmak daha erken yaşta emekli olabilmeyi sağlayabiliyor. Örneğin 1 Ocak 1990 doğumlu bir kişinin 1 Ocak 2008'de sigortalı olması halinde 1 Ocak 2008'e kadar geçen süre, bu kişinin prim ödeme gün sayısına ekleniyor.
YÜKSEK BİLDİRİM MAAŞI ARTIRIR!
4/A'LI yani SSK'lı ve 4/b'li yani Bağ-Kur'lu bir kişinin emekli maaşı aylık bağlama oranıyla ortalama aylık kazanç tutarının çarpılmasıyla hesaplanır. Sigortalı SGK'ya ne kadar yüksek ücretle bildirilirse, emekli maaşı da o kadar yüksek olur. 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olup, bu tarihten sonra emekli aylığı talebinde bulunan kişilere emekli aylığı bağlanırken bu kişilerin son yedi yıldaki çalışmalarına bakılıyor.
