İşe ilk girdiğimiz tarihe göre prim gün sayımız belirleniyor. Bu primlerimizin, daha doğrusu hizmetlerimizin dökümünü artık e-Devlet sistemi üzerinden rahatça görebiliyoruz. Böylece sigortamız yapılmış mı, primlerimiz ödenmiş mi, bizim adımıza mı başkası adına mı yazılmış hepsini görebiliriz. Ayrıca burada gerçek maaşımızın SGK'ya bildirilip bildirilmediğini de rahatça kontrol edebiliriz. Bu dökümü incelerken karşınıza bazı harfler çıkabilir. İşte burada dikkatli olmak gerekiyor.
SGK KODLAMA YAPIYOR
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sahte sigortalı bildirimini engellemek için bazı kriterler çerçevesinde iş yerlerini sahte, şüpheli ve kontrollü olarak tanımlamaktadır. Sabah'tan Faruk Erdem'in yazısına göre; bu tanımlar S (Sahte iş yeri), Ş (Şüpheli iş yeri) ve K (Kontrollü iş yeri) harfleri ile kodlanmaktadır. Peki bu harfler ne anlama geliyor.
Ş KODLU İŞYERİNE İNCELEME YAPILIR
Hizmet dökümünde gördüğünüz 'Ş' harfi, sizi sigortalı bildiren iş yerinin şüpheli iş yeri kapsamında olduğu ve iş yeri hakkında denetim/inceleme yapılacağı anlamına gelir. Bir işyerine 'Ş-Şüpheli' kodu konulduktan sonra, bu iş yeri hakkında denetim süreci başlatılır. Denetim, bu iş yerinden sahte sigortalı bildiriminde bulunup bulunulmadığının tespiti amacıyla yapılır. Denetim sonuçlanıncaya kadar iş yerinin 'Ş' olan kodu değiştirilmez, denetim sonucuna göre, sahte sigortalı bildirimi yapıldığı tespit edilirse 'Ş' kodu, 'S' (sahte iş yeri) olarak değiştirilir ve bu iş yerinden yapılan sahte hizmet bildirimleri iptal edilir.
Herhangi bir sorun olmadığı anlaşılırsa 'Ş' kodu tamamen kaldırılır ve bu iş yerinden yapılan hizmet bildirimleri geçerli kabul edilir. Denetimin ne kadar sürede sonuçlanacağı konusunda kesin bir şey söylemek mümkün değildir. Ancak denetim sonuçlanmadan da, bu iş yerinden bildirilen sigortalılar, yani hizmet dökümünde 'Ş' harfi bulunan sigortalılar emeklilik talebinde bulunabilir, hatta aylıkları da bağlanır.
MAAŞ KESİLEBİLİR
Ancak denetim sonucunda bildirilen hizmetlerin sahte olması nedeniyle iptal edilmesi sonucu emeklilik hakkını kaybedenlerin aylıkları kesilir ve yersiz ödenmiş olan aylıklar geri istenir. 'Ş' harfi ile gösterilen iş yerlerinden adınıza yapılan bildirimler fiili çalışmanıza dayanıyorsa, endişe edilecek bir durum yoktur.
BUNLARI YAPMAYIN
Eğer bu harfleri görmüşseniz hemen panik olmaya gerek yok. En yakın SGK'ya giderek durumu öğrenebilir, inceleme sonucunu takip edebilirsiniz.
Ancak başınıza iş açacak şu konulardan da uzak durun:
- Bir iş yerinde fiilen çalışmadan kendinizi orada sigortalı göstermeyin. Bir yakınınızı da bu şekilde sigortalı göstermeyin. Fiili çalışmanın sigorta için şart olduğunu unutmayın.
- İş yeri sahibiyseniz kimseye 'hatır sigortası' yapmayın. Fiilen çalışmayan kimseleri iş yerinizde çalışıyormuş gibi bildirmeyin. Sonuçta primler silindiği gibi siz de ceza alırsınız.
- Piyasada sizi sigortalı yapmak vaadiyle dolaşan dolandırıcılara kanmayın. Bunlara paranızı kaptırmayın. Sık sık hizmet dökümünüzü inceleyip primlerinizi kontrol edin.