Ayasofya tadilat ihalesi için sözleşme imzalayan YİKOB, kullanılacak malzemelerin birim fiyat tespit ve onayı için İstanbul Ticaret Odası'na (İTO) fatura gönderdi. Ancak İTO bu faturaların usule aykırı olduğunu belirtip onay vermedi. YİKOB da, 710 kilometre uzaklıktaki Konya Ticaret Odası'ndan onay aldı. Bu durum Sayıştay'a takıldı.

Sayıştay raporunda, “İstanbul YİKOB tarafından sözleşmesi imzalanarak yapımı devam eden bazı işlerde yeni birim fiyat oluşturulma sürecinde; ‘yerel rayiç' hususuna uyulmayıp, İstanbul'da yapılan iş için mesafe olarak yakın olmayan illerden fatura onayı alındığı görülmüştür” denildi ve şu tespitler yapıldı:

KONYA'DAN ALDILAR

“İstanbul YİKOB tarafından sözleşmesi imzalanan “Ayasofya batı cephesi onarımı ve restorasyonu işi”ndeki girdilerden lamine cam rayicinin belirlenmesinde ilk aşamada İTO'ya, malzeme fiyatı, işçilik ve montaj bedeli dahil olarak düzenlenmiş ve bir adet ürünün fiyatını gösteren fatura gönderilmiştir. İTO ise yönetmeliğin ‘Sadece montaj, işçilik veya nakliye bedeli için düzenlenen faturalar ile malzeme fiyatı, işçilik, nakliye ve montaj bedeli dahil olarak düzenlenen faturalar, fiyat tespiti usullerinin uygulanmasına imkan vermediğinden onaylanmaz' hükmüne istinaden faturanın onaylanmayacağını belirtmiştir. Bu imalata ilişkin daha sonra farklı bir faturanın rayici onaylanması için Konya Ticaret Odası'nın verdiği onay yazısı ile de uygun görülmüştür.”

GERÇEK DEĞİL PROFORMA FATURA

Sayıştay raporunda, kamu idaresince yapılan muhtelif ihalelerde, sözleşmede birim fiyatı bulunmayıp daha sonra ortaya çıkan ya da bulunduğu halde iş artışında birim fiyatına ihtiyaç duyulan imalatların yeni birim fiyatlarının oluşturulmasında ticaret-sanayi odası onayının alınmadığı belirtilerek, şu ifadelere yer verildi:

“İmalatın toplam miktarına ilişkin fatura yerine birim imalata ait fatura alındığı ve imalata ait gerçek fatura yerine proforma faturaların ticaret odasına fiyat tespiti için gönderildiği tespit edilmiştir.”